Το πρόγραμμα Son-Rise, είναι μια εντατική παρέμβαση στον αυτισμό που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1970 από τους Kaufman οι οποίοι ήταν γονείς ενός αγοριού με αυτισμό και ανέλαβαν οι ίδιοι την παρέμβαση με αποτέλεσμα, έπειτα από μερικά χρόνια, τα αυτιστικά χαρακτηριστικά να πάψουν πλέον να είναι εμφανή σε αυτό. Προορίζεται για εφαρμογή στο σπίτι και περιλαμβάνει ένα εντατικό πρόγραμμα διάρκειας πέντε ημερών, 40 ωρών, το οποίο παρέχεται από κλινική, με στόχο την εξοικείωση των γονέων και των φροντιστών των παιδιών με τις διαδικασίες του προγράμματος.
Το πρόγραμμα Son- Rise πραγματοποιείται σε δυάδες παιδιού και ενήλικα (ένας προς έναν) σε μη διασπαστικό, φυσικό περιβάλλον και στοχεύει στην αυθόρμητη κοινωνική αλληλεπίδραση, η οποία όμως ξεκινάει πάντα από το παιδί. Η παρέμβαση χρησιμοποιεί τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε άλλες αναπτυξιακές προσεγγίσεις, όπως το να παρέχεται φυσική ανταπόκριση, αλλά διαφέρει ως προς το ότι ο ενήλικας ποτέ δεν ξεκινά ο ίδιος τις αλληλεπιδράσεις με το παιδί.
Αντίθετα, ο ενήλικας ασκεί παράλληλη μίμηση για όσο χρονικό διάστημα χρειάζεται το παιδί για να ξεκινήσει μια αλληλεπίδραση. Ο στόχος είναι να αυξηθεί, με πρωτοβουλία του παιδιού, η συχνότητα του αυθόρμητου κοινωνικού προσανατολισμού και η διάρκεια των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, αυξάνοντας έτσι τις συνολικές δυνατότητες κοινωνικής αλληλεπίδρασης των παιδιών.
Μετά την αποκατάσταση της διαταραχής του γιου τους, οι Kaufman ίδρυσαν ένα Ινστιτούτο στη δυτική Μασαχουσέτη για την παροχή κατάρτισης και υποστήριξης σε άλλους γονείς που έχουν παιδιά με αυτισμό. Το πρόγραμμα ενθαρρύνει τους γονείς να μετατρέψουν ένα δωμάτιο από το σπίτι τους σε μια αίθουσα παιχνιδιού για το παιδί. Αυτός ο καθορισμένος χώρος έχει σκοπό να ελαχιστοποιήσει τη διάσπαση τόσο για το παιδί όσο και για τον γονέα, έτσι ώστε να μπορούν να εστιάζουν καλύτερα την προσοχή τους στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους.
Οι αρχές Son-Rise για παιδιά με ειδικές ανάγκες περιλαμβάνουν τα εξής:
- Η ένταξη στις επαναλαμβανόμενες και τελετουργικές συμπεριφορές ενός παιδιού αποτελεί το κλειδί για το ξεκλείδωμα του μυστηρίου των συμπεριφορών του και διευκολύνει την οπτική επαφή, την κοινωνική ανάπτυξη και την ένταξη και άλλων στο παιχνίδι.
- Η αξιοποίηση του κινήτρου του ίδιου του παιδιού προωθεί την εκμάθηση και την οικοδόμηση των θεμελίων για την εκπαίδευση και την απόκτηση δεξιοτήτων.
- Η διδασκαλία μέσω του διαδραστικού παιχνιδιού έχει ως αποτέλεσμα την αποτελεσματική και ουσιαστική κοινωνικοποίηση και την επικοινωνία.
- Χρησιμοποιώντας την ενέργεια, τον ενθουσιασμό και τη χαρά, το παιδί ανταποκρίνεται και εμπνέεται η συνεχής αγάπη για τη μάθηση και την αλληλεπίδραση.
- Χρησιμοποιώντας μια λιγότερο κρίσιμη και περισσότερο αισιόδοξη στάση, μεγιστοποιείται στο παιδί η απόλαυση, η προσοχή και η επιθυμία.
- Η τοποθέτηση του γονέα ως του πιο σημαντικού και βιώσιμου πόρου του παιδιού παρέχει μια συναρπαστική εστίαση και ένα σημείο αναφοράς για εκπαίδευση, εξάσκηση και έμπνευση.
- Η δημιουργία μιας ασφαλούς περιοχής εργασίας / παιχνιδιού χωρίς διασπαστικούς παράγοντες, δημιουργεί το βέλτιστο περιβάλλον μάθησης και ανάπτυξης. Αφού οι γονείς αποκτήσουν την κατάλληλη εκπαίδευση από το Ινστιτούτο, αναλάβουν οι ίδιοι να διαχειριστούν την κατάσταση και να δημιουργήσουν το βασισμένο στο σπίτι πρόγραμμα τους.
Τα αποτελέσματα από τη χρήση του προγράμματος Son-Rise σε παιδιά με αυτισμό έδειξαν πως τα παιδιά που έχουν λάβει την παρέμβαση του προγράμματος Son-Rise παρουσίασαν σημαντική αύξηση κυρίως σε δύο από τα τρία μέτρα επικοινωνιακών ελλειμμάτων: τον προσανατολισμό και τις επικοινωνιακές συμπεριφορές. Η διάρκεια των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων και ο συνολικός χρόνος που αφιερώνεται στον εξεταστή αυξήθηκαν σε σχεδόν όλα τα παιδιά που υποβλήθηκαν σε θεραπεία, μετά την εφαρμογή αυτής, καθιστώντας τη μία ακόμη πολλά υποσχόμενη παρέμβαση για τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού.