Το παιδικό ιχνογράφημα

Η ζωγραφική, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους τρόπους που χρησιμοποιούν τα παιδιά για να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους καθώς και ένας τρόπος για τους ειδικούς να εμβαθύνουν στον ψυχικό κόσμο του παιδιού. Ερεθίσματα για τις ζωγραφιές των παιδιών είναι η µνήµη, η φαντασία και η πραγµατικότητα (όπου προσπαθούν να απεικονίσουν τα αντικείμενα ή τα πρόσωπα που βρίσκονται γύρω τους). Τα σχέδια από µνήµη βασίζονται σε ό,τι θυµούνται τα παιδιά. Πολλά παιδιά δυσκολεύονται να ζωγραφίσουν κάτι, κάνοντας χρήση µόνο της φαντασίας τους για το λόγο αυτό είναι πιθανό να χρειάζονται ένα σχέδιο που απαιτεί συµπλήρωση ή ολοκλήρωση. Το αν και κατά πόσο ένα παιδί χρησιµοποιεί τη φαντασία του στη ζωγραφική επηρεάζεται και από την ηλικία του. Για παράδειγµα, τα µικρά παιδιά ασχολούνται περισσότερο µε το τι φαντάζονται και δίνουν ελάχιστη σημασία στην ακριβή απόδοση.

Τα στάδια της καλλιτεχνικής ανάπτυξης του παιδιού διαμορφώνονται ως εξής:

1. Στάδιο µουντζουρώµατος (2-4)

Σε αυτό το στάδιο στη ζωγραφιά του παιδιού δεν υπάρχει οργάνωση, ενώ χαρακτηρίζεται απόευθείες και κυκλικές γραµµές. Στην ηλικία των 4 ετών το παιδί αρχίζει να κατονοµάζει τα σχέδια που ζωγραφίζει.

2. Προσχηµατικό στάδιο (4-7)

Η ζωγραφιά χαρακτηρίζεται από παραστατικά σύµβολα και υποτυπώδεις ανθρώπινες µορφές.

3. Σχηµατικό στάδιο (7-9)

Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται η ανάπτυξη των παραστατικών συµβόλων, η σύνθεση, το χρώµα για συγκεκριµένα αντικείµενα και συγκεκριµένες φόρµες για τους ανθρώπους.

4. Στάδιο αναδυόµενου ρεαλισµού (9-11)

Σε αυτό το στάδιο είναι καλύτερη η αποτύπωση της προοπτικής και των χρωµάτων στη φύση, ενώ αυξάνεται η ακαµψία στην εικαστική έκφραση.

5. Στάδιο του ψευτο-ρεαλισµού (11-13)

Παρατηρούμε ενίσχυση της επίγνωσης των ανθρώπινων µορφών και του περιβάλλοντος. Στο στάδιο αυτό τελειοποιείται η καρικατούρα.

6. Περίοδος των αποφάσεων (εφηβεία)

Παρατηρείται σύνθετη έκφραση και πολλά παιδιά ενδέχεται να µη φτάσουν ποτέ σε αυτό το στάδιο.

Σε ό,τι αφορά την επιλογή των χρωμάτων τώρα, πέρα από την προτίμηση του παιδιού για κάποιο χρώμα, μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για την προσωπικότητα και την ψυχοσύνθεσή του από την επαναλαμβανόμενη χρήση κάποιων χρωμάτων.

Το ροζ χρώμα χρησιμοποιείται κυρίως από τα κορίτσια, χαρακτηρίζει τη γυναικεία φύση αλλά και την αίσθηση ηρεμίας.

Το πορτοκαλί χρώμα εκφράζει άτομο με ζεστή συμπεριφορά, ήρεμο και συναισθηματικό.

Η προτίμηση προς το μαύρο χρώμα, δείχνει ένα άτομο εσωστρεφές. Το χρώμα αυτό συμβολίζει το φόβο, την ανησυχία, τη θλίψη.

Το κίτρινο χρώμα δείχνει άτομο με δυναμισμό και φιλοδοξίες.  Ο κίτρινος ήλιος που απεικονίζουν τα παιδιά στις ζωγραφιές τους, συμβολίζει την πατρική φιγούρα.

Η επιλογή του κόκκινου χρώματος συνδέεται με ζωντάνια και ενέργεια.

Το μπλε εκφράζει άτομο που έχει ανεπτυγμένη λογική και ωριμότητα καθώς και ήρεμο χαρακτήρα.

Το καφέ χρώμα δείχνει ένα άτομο προσγειωμένο και ισορροπημένο.

Τέλος, το πράσινο δείχνει ένα άτομο με πείσμα, επιμονή που επιθυμεί τη διάκριση.

Φωτογραφία από joduma από το Pixabay